De eerste EK-wedstrijd van de Lange Mannen tegen Montenegro had afgelopen vrijdag een primeur. Een schrijftolk en een tolk gebarentaal zorgden dat dove en slechthorende toeschouwers de wedstrijd beter konden volgen en meer van de sfeer meekregen.
Vijf slechthorende en vijf dove volleybalfans waren vrijdagavond 13 september aanwezig bij de EK-openingswedstrijd van Oranje. En met hen ook een schrijftolk en een gebarentolk. De vijf slechthorenden volgden de wedstrijd via de schrijftolk, die het commentaar via een Ipad tolkte en de vijf dove fans volgden de wedstrijd via de gebarentolk. Iets dat in Nederland bij sportwedstrijden niet eerder is gebeurd. “Als je doof of slechthorend bent, mis je wat er tijdens een wedstrijd aan informatie wordt verteld, bijvoorbeeld over de spelers en wat er is misgegaan in de wedstrijd”, aldus mede-initiatiefnemer Maaike Ferf Jentink, die zelf doof is.
Dat de wedstrijd in Ahoy werd gekozen om te experimenteren met twee tolken is te danken aan de samenwerking tussen Rotterdam Sportsupport, Rotterdam Topsport, gemeente Rotterdam en de Nevobo.
Meer sfeerbeleving door tolken
Mede-initiator Ferf Jentink zwom als dove zwemster tot haar 20e wedstrijden op internationaal niveau. Nu wil zij met haar bedrijf FJ Move een bijdrage leveren aan een sportwereld waarin ook mensen met een auditieve beperking volwaardig kunnen participeren. ‘Als je een wedstrijd kijkt, mis je niet alleen wedstrijdinformatie, ook bij het volkslied kunnen wij bijvoorbeeld nooit meezingen. Ook wat er wordt omgeroepen en reacties van het publiek, zoals applaus of gejoel, krijgen wij niet mee. Via een tolk kunnen doven of slechthorenden beter volgen wat er gebeurt en krijgen zij ook meer mee van de sfeer tijdens de wedstrijd.’
Over de wedstrijd
Volgens Ferf Jentink waren alle tien doven of slechthorenden vrij enthousiast over de inzet van de tolken afgelopen vrijdag. ‘Sommigen vertelden dat ze via de gebarentolk beter konden beleven hoe de sfeer was. En dat ze beter wisten wat en waarom er dingen gedaan werden op de tribune. Zo moest het publiek tijdens de wedstrijd bepaalde bewegingen maken, bijvoorbeeld als het Nederlandse team scoorde of na een blok. Dankzij de tolken wisten wij waarom die beweging werd gemaakt.’
Commentaar niet te verstaan
Voor de slechthorende fans was een minpunt dat zij een tablet moesten vasthouden waar zij de tekst van de schrijftolk op zagen. Daardoor konden zij niet goed meejuichen of de handbewegingen maken van de andere toeschouwers. Ook was het volgens Ferf Jentink erg jammer dat de tolken de presentator - die live verslag deed van de wedstrijd - niet goed konden verstaan vanwege de resonantie van het geluid in de hal. Waardoor ook de tolken zijn commentaar niet konden vertalen.
Ondertiteling op schermen
Ferf Jentink hoopt dat het niet blijft bij deze ene volleybalwedstrijd. Mede door deze pilot hoopt zij, samen met (sport)organisaties en de gemeente, tot oplossingen te komen om de toegankelijkheid voor doven en slechthorenden vaker mogelijk te maken bij (sport)evenementen. ‘Denk bijvoorbeeld aan het aanbieden van ondertiteling op het scherm en/of het regelen van een tolk, die naast de spreker staat. Op die manier kunnen wij als dove of slechthorende volledig vrij bewegen en volgen wat er wordt verteld.’
#PlayUnified
Rotterdam Sportsupport, Rotterdam Topsport, het Sportbedrijf Rotterdam en wethouder Sven de Langen spraken dit voorjaar de intentie uit om de eerste Play Unified-stad van Nederland te worden. Play Unified, een initiatief van Special Olympics Nederland. Het houdt in dat via sport meer ontmoetingen mogelijk worden gemaakt tussen mensen met en zonder beperking. Naar aanleiding van een vraag uit het publiek heeft de wethouder tijdens de bijeenkomst toegezegd om bij één sportevenement uit te proberen hoe een sportevenement beter toegankelijker gemaakt kan worden voor mensen met een beperking. Dat werd de EK wedstrijd tussen Nederland en Montenegro in Ahoy.